1. Sắc tố Melanin là gì?
Sắc tố Melanin là sắc tố quyết định đến màu da, màu tóc và màu mắt của chúng ta, được tạo ra bởi các tế bào hắc tố có tên là melanocytes và được tìm thấy ở lớp đáy của thượng bì.
Melanin tồn tại trong da với 2 dạng chính là Pheomelanin nâu đỏ và Eumelanin nâu đậm hoặc đen. Trong đó, dạng sắc tố Pheomelanin không có tác dụng chống lại các tác động của tia UV nhưng Eumelanin thì có. Theo đó, Pheomelanin giúp làm trắng da và Eumelanin thì khiến da có màu sậm đen. Một dạng khác của Melanin là Neuromelanin được tìm thấy ở tế bào thần kinh, không liên quan đến màu sắc cơ thể mà mắt thường có thể nhìn thấy.
Sự tập trung nhiều lượng Melanin tại một số vùng trên cơ thể hay do rối loạn sắc tố, sẽ dẫn đến các bệnh lý về da như: sạm, nám, tàn nhang, đồi mồi, da không đều màu. Và đặc biệt nhất, khi xảy ra biến đổi gen thì còn có nguy cơ gây ra bệnh bạch tạng.
2. Nguyên nhân hình thành sắc tố Melanin
Đa số mức độ Melanin tự nhiên của cơ thể được quyết định chủ yếu do di truyền. Nhưng vẫn có những nguyên nhân khác ảnh hưởng đến việc sản xuất hắc sắc tố Melanin: tiếp xúc với ánh nắng mặt trời (Tia UV), kích thích nội tiết tố bên trong, tuổi tác, rối loạn sắc tố da,…
Nguyên nhân hình thành sắc tố Melanin là gì?
Melanocytes – tế bào hắc sắc tố có vai trò chịu trách nhiệm sản xuất các túi Melanin, được tìm thấy ở lớp đáy thượng bì. Đây cũng là lớp tế bào đáy giúp tái sinh các lớp của da. Tại đây, Melanocytes tổng hợp cả sắc tố Eumelanin và Pheomelanin, sau đó điều phối các sắc tố đến các vùng tế bào sừng, giúp cơ thể chống lại nhiệt độ cao khi có tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, giảm các áp lực hóa học gây tổn thương tế bào, bảo vệ hạt nhân DNA khỏi các bức xạ của tia cực tím.
Tuy nhiên, dưới sự tác động quá lớn của men Tyrosinase và các tia tử ngoại khiến cho sắc tố Melanin bị rối loạn, tập trung quá nhiều hắc tố tại một vùng, nhất là tại vùng da mặt gây ra các bệnh lý về da như đã nêu. Quá trình tổng hợp Melanin nhanh hơn quá trình phân hủy, bởi vậy khi ra nắng, da dễ đen sạm hơn bình thường.
Một số nguyên nhân hình thành khác có thể kể đến như:
– Sử dụng các mỹ phẩm làm trắng cấp tốc, không rõ nguồn gốc, nơi sản xuất khiến da yếu, mỏng, dễ ăn nắng làm tăng lượng Melanin nhiều hơn.
– Thường xuyên bị căng thẳng, stress, áp lực hay thức khuya và chế độa ưn uống không hợp lí, cũng là yếu tố làm sắc tố Melanin xuất hiện nhiều.
– Các giai đoạn mang thai, sinh nở và tiền mãn kinh, khi lượng hormone giai đoạn này có nhiều sự thay đổi.
3. Vai trò của Melanin đối với làn da
Mặc dù Melanin được xem như “con dao hai lưỡi” nhưng không thể khẳng định vai trò quan trọng của Melanin đối với làn da.
- Bảo vệ làn da trước tác động của ánh nắng mặt trời (tia cực tím).
- Tia UV còn được gọi là bức xạ cực tím, là những tia vô hình, là một phần của năng lượng đến mặt trời, có thể gây ưng thư da và có thể đốt cháy da.
- Melanin còn có khả năng bảo vệ các tế bào da bằng cách phân tán và hấp thụ tia UV. Tia UV khi bị hấp thụ sẽ ít có cơ hội tác động hay gây hại đến làn da.
- Nhờ có khả năng chống được tia UV, Melanin còn góp phần hạn chế được tác hại của những nguyên nhân gây lão hóa da. Nhưng nếu lượng tia UV vượt quá mức cho phép, làn da sẽ bị cháy nắng và hình thành các mảng nám.
- Giúp cơ thể hấp thụ lượng Vitamin D. Các nhà khoa học đã chứng minh, nếu cơ thế thiếu đi Melanin trong thời gian dài thì có thể gây tử vong. Đó chính là nguyên nhân cơ thể thiếu hụt Vitamin D.
4. Giải pháp ngăn chặn Melanin phát triển hình thành nám, tàn nhang, đồi mồi
Theo Bác sĩ Cao Nguyên – Giám Đốc AKINA CENTER, việc điều trị dứt điểm các vấn đề về hắc sắc tố da không dễ dàng, cần phải kiên nhẫn, lâu dài và khá tốn kém. Do đó, chúng ta nên có các biện pháp bảo vệ làn da để ngăn ngừa sự phát triển mạnh mẽ của Melanin.
Laser CO2 là một trong những phương pháp làm giảm lượng melanin dưới da nhanh và hiệu quả nhất.
Từ các nguyên nhân làm tăng hoạt động Melanin, bạn có thể tham khảo một số giải pháp giúp phòng ngừa, ngăn chặn tăng hắc sắc tố này nhé:
- Sử dụng công nghệ Laser CO2 giúp loại bỏ các lớp sậm màu trên cùng của da với phương pháp không xâm lấn hoặc rất ít. Mặc dù đây là công nghệ mang lại hiệu quả cao và nhanh nhất nhưng cần được thăm khám và thực hiện bởi các Bác sĩ da liễu chuyên môn cao.
- Tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, nhất là ở những thời điểm từ 10 giờ sáng đến 5 giờ chiều. Đây là thời điểm tia UV hoạt động mạnh nhất trong ngày, gây hại trực tiếp đến da.
- Nên sử dụng kem chống nắng thường xuyên, bôi kem trước khi 15 – 30 phút trước khi đi ra khỏi nhà, vì kem chống nắng có khả năng bảo vệ da khỏi tia UVA và tia UVB.
- Chỉ số che nắng của kem chống nắng (SPF) ít nhất là chỉ số 30. Sử dụng với lượng vừa đủ và bôi lại sau 2 giờ hoặc 4 giờ nếu bạn đi bơi hoặc đổ mồi hôi.
- Hãy đội mũ rộng vành và đảm bảo tia nắng không tác động trực tiếp vào da. Nên sử dụng các loại quần áo được thiết kế với chức năng bảo vệ da và chống nắng.
- Chý ý đến chế độ dinh dưỡng: tránh những thức ăn làm sung huyết trên da khiến cho những vết nám, tàn nhang và đồi mồi trở nên đậm màu hơn.
- Tránh thức uống chứa cồn như rượu, bia,… Ăn nhiều trái cây, rau tươi, uống nhiều nước, ngủ đúng giấc, tập thể dục thể thao đều đặn. Bổ sung thực phẩm giàu các vitamin A, C, E, omega-3, selen,… giúp chống lão hóa.
- Khi da bị tàn nhang và đồi mồi nên đến khám Bác sĩ chuyên khoa da liễu để xác định rõ nguyên nhân và điều trị sớm nhất. Tuyệt đối không tự ý bôi thuốc hoặc mỹ phẩm không rõ nguồn gốc khiến tình trạng tệ hơn.
- Các hóa chất được dùng nhiều trong mỹ phẩm làm trắng da, chống nắng,.. đều chứa lượng chất tẩy rất mạnh, có thể lúc mới dùng ta sẽ thấy hiệu quả ngay lập tức nhưng càng ngày càng bị bào mòn da. Nếu càng dùng lâu, da mặt sẽ bị nám, tàn nhang và đồi mồi vĩnh viễn và không thể điều trị nữa.
Xem thêm: Tìm hiểu về BS THS Lê Cao Nguyên
7 sai lầm trong cách dùng kem chống nắng khiến da tệ hơn
NGHĨ VỀ DA, ĐẾN NGAY AKINA – LÀM LÀ HIỆU QUẢ!
AKINA CENTER – Viện Thẩm mỹ, Điều trị da liễu miền Trung
- Trung tâm AKINA Anti Aging Center – 29 Đào Tấn, TP Huế
- Trung tâm AKINA Anti Acne Center – Nhà 1, kiệt 294, Phần Bội Châu, TP Huế
- Trung tâm AKINA Cosmetics & Healthcare Center – 15 Lý Thường Kiệt, TP Huế
- Trung tâm AKINA Clinic Center – 29 Đào Tấn, TP.Huế
- Trung tâm AKINA Center Đà Nẵng – 54 Hoàng Văn Thụ, Q.Hải Châu, TP Đà Nẵng
- HOTLINE tư vấn miễn phí: 0787 71 75 75