- Vấn Đề Nhầm Lẫn Đồi Mồi và Nám
Nám da, tàn nhang và đồi mồi xuất hiện do sự sản sinh không đồng đều của melanin trên da. Nguyên nhân của các vấn đề về da trên khác nhau, đặc biệt là vùng mặt, tay hoặc cổ – những khu vực thường xuyên tiếp xúc ánh nắng.
Nám và tàn nhang thường liên quan nhiều tới nội tiết và di truyền, đồi mồi thường do tình trạng lão hóa da. Chính sự tương đồng này khiến nhiều người khó phân biệt, dẫn đến tự điều trị sai cách hoặc mua nhầm sản phẩm, khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
- Nguyên Nhân Hình Thành Nám và Đồi Mồi
- Nám
- Nám có tính đối xứng, trong đó thường chia thành 2 loại: nam đinh và nám mảng
- Nám đinh được nhận diện là các nốt sắc tố tròn, tập trung ở 2 gò má và đậm màu
- Nám mảng thường xuất hiện ở 2 bến má thành mảng, có màu nâu và tính lan
- Do rối loạn nội tiết tố (thường gặp ở phụ nữ sau sinh, dùng thuốc tránh thai, thời kỳ tiền mãn kinh).
- Tác động từ tia UV trong ánh nắng mặt trời.
- Căng thẳng kéo dài, di truyền, hoặc sử dụng mỹ phẩm chứa chất gây kích ứng.
- Đồi mồi
- Là các đốm màu nâu, đậm màu không có tính đối xứng, thường xuất hiện ở 2 má, mang tai, tay với kích thước không đều, sắc tố nằm trên thượng bì da.
- Do quá trình lão hóa tự nhiên của da.
- Tích tụ sắc tố melanin do tiếp xúc ánh nắng lâu dài.
- Thường xuất hiện ở người trên 40 tuổi, đặc biệt khi làn da bị tổn thương bởi ánh nắng trong thời gian dài.
3. Đặc Điểm Nhận Biết
Mặc dù đều là tình trạng tăng sắc tố trên da, nám và đồi mồi có những đặc điểm nhận biết riêng biệt. Dưới đây là cách phân biệt chúng dựa trên một số yếu tố chính:
Nám da:
- Màu sắc: Thường có màu nâu nhạt đến nâu sẫm, đôi khi hơi ngả xám. Màu sắc không đồng đều.
- Hình dạng: Mảng nám có ranh giới không rõ ràng, loang lổ, có thể lan rộng dần.
- Kết cấu: Bề mặt da vẫn phẳng, không nổi cộm, không có cảm giác sần.
- Đối tượng thường gặp: Phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản (25–45 tuổi), đặc biệt là sau sinh hoặc do thay đổi nội tiết tố.
- Yếu tố kích thích: Dễ đậm màu hơn khi tiếp xúc ánh nắng, căng thẳng hoặc dùng mỹ phẩm không phù hợp.
Đồi mồi:
- Màu sắc: Màu nâu đậm, nâu đen hoặc đen. Thường có màu sắc rõ rệt hơn nám.
- Hình dạng: Đốm tròn, nhỏ hoặc lớn dần theo thời gian, có viền rõ nét.
- Kết cấu: Phẳng hoặc hơi gồ nhẹ trên bề mặt da, đôi khi sần nhẹ khi sờ vào.
- Đối tượng thường gặp: Xuất hiện chủ yếu ở người trên 40 tuổi hoặc da bị lão hóa sớm.
- Tính chất ổn định: Ít thay đổi theo hormone hay môi trường, tiến triển chậm theo tuổi tác.
4. Vị Trí Xuất Hiện Phổ Biến
- Nám: Tập trung nhiều ở hai bên gò má, trán, mũi và cằm.
- Đồi mồi: Thường xuất hiện ở mu bàn tay, cánh tay, cổ, mặt – những vùng tiếp xúc nhiều với ánh nắng.
5. Hướng Điều Trị Chuyên Biệt
Điều trị nám:
- Liệu trình kết hợp: peel da – laser – thuốc uống nội tiết – serum đặc trị.
- Công nghệ thường dùng: Laser Toning, Laser Picosure, IPL, Mesotherapy truyền vi điểm.
- Thời gian điều trị: từ 2–6 tháng tùy theo mức độ nám.
- Lưu ý: Tránh tự dùng kem trộn hoặc thuốc bôi không rõ nguồn gốc vì có thể gây tăng sắc tố vĩnh viễn.
Điều trị đồi mồi:
- Laser xóa đốm sắc tố: sử dụng các bước sóng phá vỡ sắc tố melanin.
- Ánh sáng IPL: hỗ trợ mờ đốm đồi mồi và trẻ hóa da.
- Peel hóa học: cải thiện sắc tố nhẹ và làm sáng vùng da lão hóa.
- Điều trị ít tái phát hơn nám, thường hiệu quả chỉ sau vài buổi.
